Nowości książkowe

 

Franciszek Haber, W futerale egzystencji. Projekt okładki: Cyprian Zadrożny. Nakład autorski bez miejsca wydania, 2021, s. 104.

 

 

 

 

Martin Kuckenburg, Pierwsze słowo. Przełożył: Bartosz Nowacki. Konsultacja naukowa: Magdalena Derwojedowa, Franciszek Stępniowski, Andrzej Ćwiek, Karol Szymczak. Indeksy: Hanna Wachnowska. Projekt graficzny serii: Ryszard Świętochowski. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2021, s. 264.

 

  

Narodziny mowy i pisma należą do najbardziej interesujących zagadnień dziejów kultury. Czy neandertalczycy potrafili mówić? Jak mogły brzmieć pierwsze języki? Jak powstawały pierwsze systemy pisma? Martin Kuckenburg kompetentnie, a zarazem pasjonująco przedstawia powyższe zagadnienia, opierając się na wynikach aktualnych badań archeologicznych i historycznych. Pierwsza część książki opowiada o rozwoju mowy i dotyczy takich tematów, jak gen mowy (genetyczny warunek powstania języka) czy istnienie ludzkiego prajęzyka. Druga część dostarcza przeglądu systemów pisma stosowanych w najstarszych cywilizacjach: od starożytnej Mezopotamii, przez Egipt, Indie i Chiny, aż do pierwszego pisma alfabetycznego starożytnych Greków. Są w niej także omówione badania, które ożywiły dyskusję naukową ostatnich lat, dotyczące egipskich hieroglifów, pisma klinowego i nowej interpretacji germańskich runów.

________________ 

Martin Kuckenburg (ur. 1955) jest archeologiem, historykiem kultury, autorem książek popularnonaukowych, m.in. Lag Eden in Neandertal? Auf der Suche nach dem fruhen Menschen (1997), Die Kelten in Mitteleuropa (2004), Der Neandertaier. Auf den Spuren des ersten Europaers (2005).

 

44. Międzynarodowy Listopad Poetycki. Almanach. Redakcja i korekta: Anna Andrych, Maria Magdalena Pocgaj. Projekt graficzny i zdjęcie na okładce: Maria Magdalena Pocgaj. Seria Wydawnicza LIBRA, pozycja 128. Wydawca: Zawiązek Literatów Polskich Oddział w Poznaniu, Poznań 2021, s. 94.

 

  

 

 

Zdarzyło się wczoraj. Redakcja i projekt graficzny okładki: Anna Andrych, Maria Magdalena Pocgaj. Wydawca: Zawiązek Literatów Polskich Oddział w Poznaniu, Poznań 2021, s. 138.

 

  

 

 

Jan Kasper, Listy z własnego czasu. Projekt: Jan Kaja, Jacek Soliński. Korekta: Lidia Podgórska. Zdjęcie autora: Michał Kasper. Wydawca: Galeria Autorska, Bydgoszcz 2021, s. 64.

 

  

Jan Kasper (ur. 1952) – absolwent filologii polskiej na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu (1976), emerytowany nauczyciel I LO im. Powstań­ców Wlkp. w Wągrowcu.

Prowadził złożony z młodzieży licealnej alter­natywny Teatr Prób (1981-2013), obecny na licznych festiwalach teatralnych w Polsce i Europie (Greno­ble, Saarbrucken) i uhonorowany wieloma presti­żowymi nagrodami. Szczególnie wyróżnił się jego spektakl Okna (1994), znany z programu IV Między­narodowego Festiwalu Teatralnego MALTA w Poz­naniu. Rozgrywał się w oknach i oszklonych kory­tarzach gmachu wągrowieckiego liceum (z 1872), angażując aż 150 wykonawców.

Działalność Teatru Prób przedstawiają mono­graficzne publikacje: Po własnych śladach (2001), Ciąg dalszy (2006), jeszcze, jeszcze dalej (2011) i Czwarta ściana (2016). Wszystkie pod red. Jana Kaspra.

Książki, które wydał jako poeta: Noc przed ocale­niem (1985), Przejście graniczne (1985), Zwierzęta do­świadczalne (1990), Śmierć wizjonerów (1993), Miasto nad wodą (1999), Chleb z wiśniowym dżemem (2000), Ziemia dla skowronków (2005), Wiry, strzępy, psie pro­gnozy (2007), Zbieracze jabłek (2011), Wyznania do­zorcy mrówek (2015).

Tłumaczony na język niemiecki w antologii Posener Dichter (Poeci poznańscy) (2008).

Należy do poznańskiego oddziału SPP.

Otrzymał m.in.: Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki (1988), Medal Młodej Sztuki (1991), Nagro­dę Teatru Ósmego Dnia (1994), Symboliczną Nagro­dę R. Milczewskiego-Bruna (1999), Srebrny Mikrofon Radia Merkury (2007).

Mieszka we wsi Łaziska k. Wągrowca.

____________________

Zwyczajny-niezwyczajny, Jan Kasper, potrzebuje do życia i twórczości dwóch kolorów: zieleni i błękitu; pierwszy wycisza, koncentruje uwagę również na sprawach przyziemnych, drugi uskrzydla, rozjaśnia życiową perspektywę, pobudza do poszukiwań sen­su i swego miejsca w doczesności. Nauczyciel, po­eta, reżyser, rychło odkrył, że najciekawsze rzeczy dzieją się na obrzeżach. Potrafił uczynić z wągrowieckich peryferiów swoje centrum świata. Wyre­żyserowany w jego Teatrze Prób spektakl Mały ład świata symbolizuje w wymiarze lokalnym to, co uni­wersalne.

Jan Kasper uznał teatr j poezję za sposób na ży­cie, do którego zaprosił młodych adeptów sztuki. Przed nimi otworzył świat niewyczerpanych doznań. Nauczył korzystania z darów świata zewnętrzne­go i wzajemnego obdarowywania swoim „ja”. Pełen ufności, uczuć widocznych jak na dłoni, duchowych i intelektualnych możliwości, porywał nie tylko uczniów. Pozwalał każdemu wykrzyczeć prawdę o sobie i własnym postrzeganiu świata. Uczył, że za­korzenienie w kulturze i w wągrowieckim kosmosie „małej” ojczyzny jest ochroną przed dezintegracją i wartością dodaną w „dużej” ojczyźnie.

Niepowtarzalny w swych wierszach i poema­tach, szczodry w rozdawnictwie swoich talentów, jest uosobieniem Człowieka, o którym Plutarch, wielki filozof starożytnej Grecji, pisał: – Przyjaciel, szlachetny, z dawna doświadczony, nie mniejszej bywa ceny jako brat rodzony.

Anna Wolff-Powęska

 

Juliusz Wątroba, Z sercem na pulsie. Felietony 2012-2021. Korekta: Alicja Wątroba. Obrazy – metaloplastyka: Krzysztof Czader. Reprodukcje obrazów: Gminny Ośrodek Kultury w Jasienicy. Fotografia autora: Dariusz Kukuła. Wydawca: Gminny Ośrodek Kultury w Jasienicy, Jasienica 2021, s. 254.

 

  

Juliusz Wątroba ur. w 1954 roku w Rudzicy, na Śląsku Cieszyńskim. Absolwent Politechniki Łódzkiej. Poeta, prozaik, satyryk, kabareciarz... Debiut liryczny w RADARZE (1977), satyryczny w SZPILKACH (1977), książkowy w WY­DAWNICTWIE ŚLĄSK (Chwila przemienienia – Katowice 1983.) Opublikował 52 książki. Autor musicali, spektakli, programów kabaretowych, tekstów pieśni i piosenek, felietonów... Setki jego wierszy ukazały się w pi­smach literackich, kulturalnych, satyrycznych i w edycjach zbiorowych. Lau­reat około stu konkursów literackich. Jego utwory były tłumaczone na języki angielski, niemiecki, czeski, słowacki i bułgarski.

W latach 1989-2004 współpracował z Polskim Radiem, gdzie jego utwory in­terpretowali najwybitniejsi autorzy. Członek kabaretu TON, założyciel i autor kabaretu FANaberie...

Zagrał główną rolę w 270. odcinku popularnego serialu „Szpital”, a także, wspólnie z Sabiną Głuch, we własnym spektaklu satyryczno-lirycznym „Po­ciąg pospieszny do miłości”, którego premiera odbyła się w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej w 2016 roku. Jest też główną postacią filmu dokumentalnego „Szczęśliwe miejsce, które ma poetę” w reżyserii Ewy Borysewicz.

Należy do Związku Literatów Polskich, Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, Stowarzyszenia Autorów Polskich, Górnośląskiego Towarzystwa Literackie­go, a także do zespołu redakcyjnego Niezależnego Kwartalnika Literacko-Artystycznego POST SCRIPTUM.

Za twórczość literacką otrzymał wiele nagród i wyróżnień, m. in. odznakę „Za Zasługi dla Województwa Bielskiego”, nagrodę Prezydenta Bielska-Białej IKAR, odznakę Zasłużony Działacz Kultury, nagrodę Starosty Bielskiego im. Ks. Józefa Londzina. nagrodę Marszałka Województwa Śląskiego, nagrodę im. Władysława Orkana (Warszawa), medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis...

 

Magdalena Kapuścińska, Gizela de Livre. Trylogia tragikomiczna. Redakcja: Magdalena Kapuścińska. Korekta: Wojciech Janisio. Projekt okładki i oprawa graficzna: Czarek Papaj. Zdjęcie autorki na okładce: Dariusz Banasik. Pozostałe zdjęcia na okładce: pixabay.com oraz Stock.chroma.pl. Zdjęcie do biogramu pochodzi z archiwów autorki. Rekomendacje na okładce: Barbara Wierzbicka, Urszula Lewartowicz. Posłowie Wojciech Janisio. Wydawnictwo Autorskie Magdalena Kapuścińska, Wieluń 2021, s. 284.

 

  

Po świetnych miniaturach scenicznych pt. „Sztuczki”, Magdalena Kapuścińska oddaje w ręce Czytelników swoje najnowsze dzieło pt. „Gizela de Livre” – tragifarsa w 3 odsłonach (6 aktów, 12 scen).

Moje wrażenia po lekturze to zachwyt dla kunsztu literackiego i wyobraźni Autorki. Na szerokim planie występują postacie tyleż krwiste, co intrygująco umocowane zarówno we współczesności jak i w teleportacji czasowej. Na szczególne wyróżnienie zasługują wątek rasowej intrygi i mocne dialogi. Fabuła jest zręcznie skonstruowana wokół matki LITERATKI, córki GRYZIPIÓRKI, taty SZARLATANA oraz tajemniczej GIZELI...

Pochłonęłam tę książkę w półtorej doby. Zarwaną noc zrekompensował mi bonus w postaci uczestnictwa w brawurowym spektaklu imaginacji czytelniczej... Oby jak najprędzej Gizela de Livre zagościła w realu na deskach teatru.

Barbara Wierzbicka (poetka & publicystka)

 

„Gizela de Livre” wprawia czytelnika w zachwyt i osłupienie. Jeśli czytelnik jest na nieszczęście również twórcą, to i niestety w kompleksy. Bo któż by nie chciał tak władać piórem, by wzruszać i bawić jednocześnie, żonglować stylami i konwencjami, misternie budować napięcia i bezdusznie burzyć je ciętą ripostą?

Zdystansowana wobec siebie i świata Kapuścińska po raz kolejny udowadnia, że dramaty mają różne oblicza. Mogą być pełnokrwiste, zaskakujące i piekielnie wciągające – jak te spod Jej pióra. Ale mogą być również przyziemne, zwyczajnie ludzkie. Najlepszym na nie lekarstwem jest lektura „Gizeli de Livre”.

Gorąco polecam!

Wprawiona w zachwyt, osłupienie i kompleksy – Urszula Lewartowicz (poe-satyryczka, instruktor i reżyser teatralny)