obŁASKawienie. Wybór wierszy o Łasku i jego Patronce. Koncepcja i opracowanie edytorskie: Feliks Dębkowski, Dorota Kmiecik. Projekt okładki: Justyna Kmiecik-Pasternak. Ilustracje: Krystyna Fleming. Wprowadzenie: Feliks Dębkowski. Nakład autorski, Łask 2024, s. 64.

Wprowadzenie

O wielu miastach mówi się, że posiadają swoiste genius loci – ducha miejsca, coś takiego, co sprawia, że dana przestrzeń wyróż­nia się niepowtarzalną, właściwą sobie tylko atmosferą. Nie tworzą jej same warunki fizjograficzne terenu, ale także – a może przede wszystkim – ludzie tam zamieszkujący, którzy identyfikują się z tą swoją małą ojczyzną. Społeczność świadoma swych korzeni, dzie­dzictwa minionych pokoleń.

I Łask również ma swoje specyficzne genius loci: to nadgrabiańskie łąki, kolumnieńskie sosny, starodawne kościoły i obŁASKawieni mieszkańcy, związani z miastem na dobre i na złe. Można by długo wymieniać całe rzesze osób szczególnie zasługujących na wdzięczną pamięć potomnych. Świadczy o tym bogaty zbiór lascia– nów – publikacji o Grodzie nad Grabią i ludziach go tworzących. Gdyby tak sporządzić ich bibliografię, powstałby z pewnością opasły tom. Ponieważ nie sposób tego uczynić, dlatego próbuje się doko­nać wyboru tekstów, stanowiących przykład szczególnego zaintere­sowania ziemią rodzinną. Takie przedsięwzięcie miało już miejsce ponad 36 lat temu, kiedy to Jan Fabisiak opublikował „Łaskie stro­fy”, wykorzystując materiały zebrane przez, już wówczas nieżyjące­go, wielkiego przyjaciela naszego miasta, Feliksa Rajczaka. Wybór tekstów poetyckich nie był przypadkowy, one bowiem najlepiej od­dają owego „ducha miejsca” poprzez uchwycenie ulotnych wrażeń, przeżyć, refleksji z nim związanych.

Obecnie prezentowana Szanownym Czytelnikom antologia stanowi kontynuację, poszerzenie dzieła sprzed lat. Przez ten czas przybyło tekstów, przybyło też autorów z młodszego pokolenia. Pominięte zostały w niej – i chyba słusznie – te najstarsze utwo­ry, które nie dotyczą samego miasta, a są raczej panegirykami na cześć kilku przedstawicieli rodu Łaskich. Nie uwzględniono rów­nież fraszek oraz wierszowanych form epickich (nielirycznych). Przy doborze tekstów były oczywiście brane pod uwagę ich walory artystyczne, choć w kilku przypadkach zdecydował przede wszyst­kim autentyzm przesłania. To samo dotyczy autorów – wśród nich są zarówno ci znani i uznani, jak i piszący „do szuflady”. Różny też jest ich związek z Łaskiem, rdzenni mieszkańcy nie stanowią więk­szości, jednak łączy ich emocjonalna więź, nieobojętny stosunek do tego miejsca na Ziemi. Tak zakreślone kryteria wyboru utworów musiały napotkać barierę w postaci ograniczonej objętości tomiku. Należało zatem ograniczyć liczbę wierszy poszczególnych autorów do maksimum trzech w obrębie każdego z działów. Pozwoliło to jednocześnie zachować należne proporcje, by nie stwarzać wraże­nia faworyzowania bądź umniejszania któregokolwiek z twórców. Wszystkie wiersze zostały umieszczone w trzech wyodrębnionych działach tematycznych: Matka Boża Łaska – Łask – Kolumna. Chyba nie ma potrzeby uzasadniać wyeksponowania tej pierwszej części publikacji, zwłaszcza że najwięcej utworów ostatnich lat po­święconych jest właśnie Matce Bożej Łaskiej, co świadczy o żywym Jej kulcie, jak i o tym, że wymiar religijny stanowi ważny aspekt życia naszej lokalnej społeczności. Również decyzja o włączeniu do niniejszego zbioru tekstów opiewających uroki Kolumny ma swój sens w kontekście nie tyle półwiecza administracyjnego połączenia obydwu organizmów, co postępującym, naturalnym procesem in­tegracji, wzajemnego przenikania się obydwu społeczności. Utwo­ry w poszczególnych działach zostały uszeregowane zgodnie z datą urodzenia ich autorów, a nie według chronologii ich powstania, bo ta nie zawsze była możliwa do ustalenia.

Dla przybliżenia sylwetek twórców wierszy zamieszczono o nich zwięzłe informacje biograficzne na końcu publikacji.

Drodzy Czytelnicy! Przyjmijcie ten skromny tomik jako pa­miątkę wspólnego nam wszystkim obŁASKawienia. Niech te wier­sze, sercem pisane, umacniają NASZĄ więź z NASZYM miastem. Czujmy się obŁASKawieni, otoczeni łaskawością Patronki Miasta!

Feliks Dębkowski