Zbigniew Masternak, Rebelianci i komedianci. Teksty o literaturze. Redaktor prowadzący: Paweł Orzeł. Projekt okładki i stron tytułowych: Barbara Bugalska. Opieka redakcyjna i korekta: Maciej Libich. Korekta: Andrzej Śnioszek, Michał Trusewicz. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2021, s. 220.
Odnoszę wrażenie, że w ostatnim czasie krytyka literacka w Polsce zbliżyła się niebezpiecznie do poziomu notek prasowych, spisywanych pospiesznie z obwolut książek. To praktyka coraz częstsza nie tylko w podrzędnych regionalnych gazetkach, ale także w wysokonakłado- wych dziennikach i tygodnikach. I tutaj mamy problem, bo te ciągle jeszcze są jednak opiniotwórcze. Niedawno czytałem zbiór recenzji i felietonów Reflektorem w mrok pióra Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Jeśli porównać pierwszy lepszy tekst z tego wyboru z jakąkolwiek recenzją z (...) różnica okaże się kolosalna. Na niekorzyść współczesnych krytyków. O prasie codziennej nie ma nawet co wspominać. Z czego się to bierze?
(Krytyk jako pasożyt, czyli jeszcze na rozgrzewkę)
Zbigniew Masternak (ur. w 1978 roku w Piórkowie) – prozaik, autor scenariuszy filmowych, reportażysta, piłkarz (kapitan reprezentacji Polskich Pisarzy w Piłce Nożnej oraz utytułowany piłkarz błotny). Absolwent scenario-pisarstwa w Krakowskiej Szkole Filmu i Komunikacji Audiowizualnej. Jako prozaik debiutował na łamach „Twórczości” w 2000 roku. Od lat pracuje nad autobiograficznym cyklem powieściowym pt. Księstwo – na podstawie części Chmurołap (2006), Niech żyje wolność (2006) i Scyzoryk (2008) Andrzej Barański nakręcił film Księstwo (2011); w 2021 ukazała się „księga piąta” Książę bez ziemi. Wydaje również książki o tematyce sportowej, np. Błoto dla zuchwałych (2016) i filmowej – Master shot. Kino jako autoportret (2019). „Wysłuchał i spisał” wspomnienia gangstera Mirosława Dąbrowskiego, które ukazały się pt. Jednoosobowa mafia. Misiek z Nadarzyna (2021). Laureat Świętokrzyskiej Nagrody Kultury (2011), uhonorowany został w 2012 roku Nagrodą im. Władysława Orkana za wybitną twórczość literacką. Jego książki i opowiadania tłumaczono m.in. na język arabski, niemiecki, włoski, serbski, bułgarski, ukraiński i macedoński.