Christian Medard Manteuffel, Na postoju. Emigracja – Literatura – Historia. Wybór twórczości od roku 1988 z retrospekcjami. Redakcja: Karol Rutski. Korekta: Magdalena Wojcieszak. Projekt okładki: Monika Tokaj, Wojciech Ławski. Portret autora oraz obraz na okładce: Paul Manteuffel. Wydawnictwo Poligraf, Brzezia Łąka 2025, s. 416. 

Te pełne pasji utwory czyta się jak jeden, niezwykle jednorodny przekaz li­teracki – aneks do naszych czasów. To jest dyrektywa etyczna – postanowienie, by być sobą i pozostać sobą w każdej sytuacji. Ludzie, którzy mają w swojej biografii takie doświadczenia, inaczej patrzą na świat, mają szerszą perspek­tywę i docierają głębiej, do samego wnętrza rzeczywistości. Ale też płacą za to ogromną cenę, nie potrafią iść na kompromis, nie zgadzają się na zło, widzą wyrazisty cel, chcą oddychać pełnymi haustami. Może to bliskość przestrzen­na maksymalizmu niemieckiego, a może duch słowiański oprawiony w nie­miecki kryształ. Dobrze się stało, że Manteuffel zdecydował się opublikować swoje utwory – nieufny i stale poddający je autointerpretacji, zostawił w ten sposób czytelnikom niezwykle wyrazisty dokument swojej wrażliwości.

W jednym z wierszy malowniczo opisuje swoją integrację z lasami Doliny Lenningen, ale w innym wierszu daje dramatyczny upust swojemu rozdwoje­niu. Odtąd łączą się rozstajne drogi poety, który mimo osiedlenia się w Niem­czech przez rodzinne miasto uznany został za twórcę ziemi rodzinnej.

Dariusz Tomasz Lebioda

(ze słowa wstępnego do niemieckojęzycznego wydania zbioru wierszy „Gedichte aus den Scheidewegen”.

Książkę włączyła do swojego katalogu Deutsche Nationalbibliothek)

Christian Medard Manteuffel – urodzony w Brześ­ciu Kujawskim 28.05.1938 roku jako Krystian Me­dard Czerwiński. Wykształcenie techniczne, pasja literacka towarzyszyła pracy zawodowej w przemy­śle papierniczym. Liczne publikacje, także w cza­sopismach opozycji demokratycznej. W 1988 roku z powodu skomplikowanego schorzenia serca wy­jechał do Niemiec, przyjął obywatelstwo niemiec­kie z rodowym nazwiskiem matki – Manteuffel, bez zrzeczenia się obywatelstwa polskiego. W 1990 roku przeszedł operację serca i odbył długą re­konwalescencję. Pozostał w Niemczech na stałe.

W roku 2005 od rodzinnego miasta otrzymał honorowy tytuł „Twórca Ziemi Brzeskiej”. W Niemczech członek stowarzyszenia literackiego Else-Lasker-Schuler-Cesellschaft e.V. (stowarzyszenie zajmuje się statutowo przywraca­niem literaturze twórczości, która palona była na stosach w 1933 roku). Czło­nek Międzynarodowej Grupy Poetyckiej MANGO, członek Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie i Związku Literatów Polskich. W Bydgoszczy nadal czynnie stowarzyszony w Klubie Literackim „Modraczek”.