Michael Baigent, Richard Leigh, Świątynia i loża. Przekład: Robert Sudół. Projekt okładki: Ewa Gawlik. Redakcja, korekta: Anna Atanaziewicz. Wydawnictwo Vis-á-vis Etiuda spół-ka z o.o., Kraków 2019, s. 368.
Pierwsza książka autorów Świątyni i loży, czyli Święty Graal i Święta Krew, opowiadająca o najbardziej wstrząsającej tajemnicy ostatnich dwóch tysięcy lat wywołała sensację i burzę kontrowersji w całym zachodnim świecie.
Podobnie było z kolejną książką M. Baigenta i R. Leigha, czyli właśnie Świątynię i lożę. Autorzy w swym dziennikarskim śledztwie podążają tropem prześladowanych templariuszy, którzy znaleźli schronienie u ekskomunikowanego króla Szkocji Roberta Bruce’a. To właśnie w Szkocji tradycja zakonu zakorzeniła się na wieki i znalazła gorących krzewicieli pośród tamtejszej szlachty. Autorzy dociekają, jak owa tradycja oraz wolnomularstwo, które z niej wyrosło, związały się nierozerwalnie z polityczną działalnością dynastii Stuartów. Dopatrują się źródeł masonerii w rycerskich rytuałach templariuszy, w wielowątkowej myśli europejskiej, w tajemnicach kaplicy w Rosslyn oraz w elitarnej kadrze szkockich gwardzistów strzegących królów Francji. Śledząc rozwój wolnomularstwa w XVII i XVIII wieku, Baigent i Leigh przedstawiają jego wkład w propagowanie postępowych idei w Anglii, co zapobiegło rewolucji społecznej w stylu francuskim. Tymczasem za oceanem wpływ wolrtomularstwa przyjął bardziej dramatyczną formę, czego skutkiem były narodziny Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej – urzeczywistnienie ideału republiki masońskiej.
Świątynia i Loża to wszechstronna i wnikliwa analiza ewolucji wolnomularstwa. Rozwiewając mity i przewartościowując historię Wielkiej Brytanii, autorzy ukazują masonów w zupełnie nowym świetle oraz prezentują w nad wyraz kontrowersyjnym ujęciu dzieje Stanów Zjednoczonych.