Juan Luis Arsuaga, Życie. Fascynująca podróż przez 4 miliardy lat. Tłumaczenie: Ewa Ratajczyk. Redaktor prowadzący: Anna Glac, Dorota Gruszka. Opieka redakcyjna: Paulina Gwóźdź. Konsultacja merytoryczna: Barbara Andrejczuk, Tomasz Bogusiak, Elżbieta Budkiewicz. Adiustaja: Małgorzata Granosik. Korekta: Barbara Gąsiorowska, Barbara Wójcik. Ilustracje: Suzan Isabel Cid Martinez, 2019. Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 2020, s. 492.

Juan Luis Arsuaga zabierze cię w porywającą podróż po ścieżkach ewolucji w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie: dlaczego człowiek pojawił się na Ziemi i czy nasze miejsce mogły zająć jakieś inne inteligentne istoty. Czy altruizm to naturalny instynkt, czy jest nim raczej agresja i walka o przetrwanie?

Arsuaga w ciągu trwającej 15 dni podróży, rozdział po rozdziale, pokazuje świat, jakiego dotąd nie znaliśmy. Opowiada, jak to się dzieje, że jedne organizmy pojawiają się na Ziemi, a inne znikają. Wyjaśnia, jak te mechanizmy działają w królestwach roślin i zwierząt. Zdradza, co było potrzebne, by wykształciła się kreatywność i inteligencja. Wreszcie zastanawia się, czy historia ewolucji dobiegła już końca, czy człowiek, jakiego znamy, to dopiero początek jej rozdziału.

Jean Luis Arsuaga jest biologiem i paleontologiem, który czterdzieści lat poświęcił badaniu ewolucji i historii życia na Ziemi. Wykłada na Uniwersytecie w Madrycie, gościł też na najbardziej prestiżowych uniwersytetach świata m.in.: w Londynie, Cambridge, Zurichu i Bereley. Publikuje w „Nature” i „Science”. Jego najnowsza książka Życie stała się megabestsellerem w Hiszpanii. Książki Arsuagi ukazały się w 11 krajach.

Eligiusz Dymowski, Ziemia kamienna. Redaktor prowadzący i koncepcja graficzna: Janina Osweska. Korekta: Marianna Rant-Tanajewska. Opracowanie graficzne: Arteks Kazimierz Sobecki. Seria Poetycka, nr 2. Wydawca: Fundacja Słowo i Obraz, Augustów 2020, s. 48.

Eligiusz Dymowski, urodził się 4 lipca 1965 w Sannikach na Mazowszu. Fran­ciszkanin, wykładowca teologii pastoralnej, poeta i krytyk literacki. Studiował w Instytucie Teologicznym Księży Misjonarzy w Krakowie oraz na Uniwersyte­cie Laterańskim w Rzymie. W 2001 roku doktoryzował się w Papieskiej Akade­mii Teologicznej w Krakowie. W roku 1994 przebywał na stypendium Ambasa­dy Francuskiej przy Stolicy Apostolskiej w Rzymie w Uniwersytecie Katolickim w Lyonie. Pracował jako duszpasterz w Pińczowie i w Somma Vesuviana koło Neapolu. W latach 1999-2005 rektor Wyższego Seminarium Duchownego OO. Franciszkanów w Krakowie-Bronowicach Wielkich. Obecnie jest probosz­czem franciszkańskiej parafii w Krakowie-Bronowicach Wielkich. Zajmuje się pracą dydaktyczną, naukową i literacką. Jest Członkiem Polskiego Stowarzy­szenia Pastoralistów i Duszpasterzy, Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy, Oddziału Polskiego Stowarzyszenia Kultury Europejskiej (SEC), Krakowskiego Oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Stowarzyszenia Autorów Polskich oraz Stowarzyszenia Academia Europaea Sarbieviana. Autor wielu zbiorów poezji w języku polskim, z których wiele zostało przetłumaczonych na języki obce, oraz publikacji z zakresu teologii i literatury.

Nagrody literackie: Nagroda literacka „Świętokrzyskiego Gustawa” (w dziedzi­nie: krytyka literacka i poezja) – Kielce 2013; Odznaka honorowa Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego – „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2017).

Jan Tulik, Tratwy Nostradamusa. Redakcja: Jan Wolski. Projekt okładki: Marek Pokrywka. Fotografia autora: Wacław Turek. Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”, Rzeszów 2020, s. 46.

Jan Tulik – poeta, prozaik, ese­ista. Autor dwunastu zbiorów wierszy, w tym wyborów poezji Kaligrafia zdziwienia (Biblioteka „Frazy”, 2011) i Poezje wybrane (seria Biblioteka Poetów, LSW, 2012). Opublikował także po­wieści: Doświadczenie (nagroda wyd. MAW, 1986) i Furta (na­groda Fundacji Kultury 2001) oraz zbiór opowiadań Gry nieużyteczne i dramat Kontynenty (w repertuarze krakowskiego Teatru bez Rzędów). Jest także autorem monografii o wynalazcy Janie Szczepaniku i o życiu i twórczości Franciszka Pika-Mirandoli; również esejów, recenzji, artykułów o tematyce kulturalnej, słuchowisk radiowych zrealizowanych przez różne stacje radio­we – Jedynkę, Trójkę i rozgłośnię Radia Rzeszów. Za twórczość literacką otrzymał nagrody ogólnopolskie i lokalne, w tym m.in. im. S. Piętaka, im. R. Milczewskiego-Bruno, Fundacji Kultury oraz nagrody miast Rzeszowa i Krosna.

Ostatnio wydane zbiory poezji to Nocny deszcz (Biblio­teka Poetów Miejsteckich, 2016), Opisze to noc, 101 pomysłów na uty i haiku (Biblioteka „Frazy”, 2018) oraz poematu Trzewiczek Amalii albo umarłych z żywymi obcowanie (Biblioteka „Frazy”, 2016, 2019). Mieszka w Miejscu Piastowym na Podkarpaciu.

W Tratwach Nostradamusa, nowym tomie wierszy Jana Tulika, centralne miejsce zajmuje tytułowy poemat prozą. Łączy on w sobie wątki filozoficzne, ezoteryczne, historyczne, wizyjne będąc wcale udanym literacko stopem rozmaitych jakości. Ale ten poemat stanowi również próbę wglądu w nasze cha­otyczne i pogmatwane czasy, w których rozum nierzadko jest bezradny wobec ogromu napierających zdarzeń. Nic więc dziwnego, że poeta zwraca się ku intuicji, przeczuciu, ale też ezoteryce czy wizyjności, w nadziei, że może one pomogą dojrzeć w magmie zdarzeń i informacji jakiś sens i cel świata.

Ważną jakością Tratw Nostradamusa jest efekt dialogowości, rozmowy jaką prowadzą wiersze tworzące tomik. Ów efekt uzyskuje poeta poprzez łączenie: zmysłowego i intelektualne­go, realnego i wizyjnego, konkretnego i ogólnego, opisowego i aforystycznego. Właśnie dzięki temu zostajemy zaproszeni do świata, który jest wieloznaczny, wielowymiarowy, niefinalny, a przy tym atrakcyjny i ekscytujący czytelnicze.

Tak więc proszę wsiadać na Tratwy Nostradamusa i... płynąć, płynąć, płynąć.

Grzegorz Kociuba

Eligiusz Dymowski, Cicha dłoń / Tichá dlaň. Tłumaczył na język czeski: Libor Martinek. Wstęp: Libor Martinek. Przekład wstępu: Karolina Ziemka. Projekt okładki: Dušan Žarský. Fotografie z archiwum autora. Wydano nakładem: Literature & Sciences, Opava 2019, s. 186.

Eligiusz Dymowski, urodził się 4 lipca 1965 w Sannikach na Mazowszu. Fran­ciszkanin, wykładowca teologii pastoralnej, poeta i krytyk literacki. Studiował w Instytucie Teologicznym Księży Misjonarzy w Krakowie oraz na Uniwersyte­cie Laterańskim w Rzymie. W 2001 roku doktoryzował się w Papieskiej Akade­mii Teologicznej w Krakowie. W roku 1994 przebywał na stypendium Ambasa­dy Francuskiej przy Stolicy Apostolskiej w Rzymie w Uniwersytecie Katolickim w Lyonie. Pracował jako duszpasterz w Pińczowie i w Somma Vesuviana koło Neapolu. W latach 1999-2005 rektor Wyższego Seminarium Duchownego OO. Franciszkanów w Krakowie-Bronowicach Wielkich. Obecnie jest probosz­czem franciszkańskiej parafii w Krakowie-Bronowicach Wielkich. Zajmuje się pracą dydaktyczną, naukową i literacką. Jest Członkiem Polskiego Stowarzy­szenia Pastoralistów i Duszpasterzy, Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy, Oddziału Polskiego Stowarzyszenia Kultury Europejskiej (SEC), Krakowskiego Oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Stowarzyszenia Autorów Polskich oraz Stowarzyszenia Academia Europaea Sarbieviana. Autor wielu zbiorów poezji w języku polskim, z których wiele zostało przetłumaczonych na języki obce, oraz publikacji z zakresu teologii i literatury.

Nagrody literackie: Nagroda literacka „Świętokrzyskiego Gustawa” (w dziedzi­nie: krytyka literacka i poezja) – Kielce 2013; Odznaka honorowa Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego – „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2017).

Zbigniew Gordziej, Abracadabra. Projekt okładki: Kazimierz Ratajczak. Zdjęcie autora: Andrzej Walter. Wydawca: Związek Literatów Polskich Oddział w Poznaniu, Seria LIBRA, nr 121, Poznań 2019, s. 80.

Zbigniew Gordziej urodził się 5 września 1951 roku w Poznaniu. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. 

Przez 36 lat kierował domami pomocy społecznej. Wydał kilkanaście  tomów wierszy, dwie książki prozą. Utwory literackie publikował w polskich i zagranicznych pismach literackich, w radiu, telewizji, na strona internetowych. Jego poezję przetłumaczono na kilkanaście języków obcych. Zajmuje się krytyką literacką. Pisze felietony oraz inne teksty publicystyczne. Autor scenariuszy dla amatorskich teatrów osób umysłowo upośledzonych, niektóre reżyserował. W przeszłości uprawiał rzeźbę.

W latach 2007-2011 pełnił funkcję prezesa Zarządu Związku Literatów Polskich Oddział w Poznaniu. W styczniu 2019 roku ponownie wybrany na tę funkcję. W tym samym roku powierzono mu stanowisko wiceprezesa Zarządu Głównego Związku Literatów Polskich.

Wielokrotnie nagradzany za pracę zawodową, społeczną i literacką.

Kacper Soszka, Jasne słońce o brzasku. Birma. Redaktor prowadzący: Justyna Maluga. Redakcja i korekta: Janina Małas. Fotografie: Kacper Soszka. Opracowanie graficzne: Michał Mierzejewski. Wydawnictwo „Bernardinum” Sp. z o.o., Pelplin 2020, s. 288.

Pierwsze dni wyprawy do Birmy to zderzenie z systemem rządów, który brutalnie sprowadza na ziemie. Perma­nentna kontrola, wrażenie podążania ścieżką wytyczo­ną przez kogoś innego – trudno psychice pogodzić się z taką prawda. W kraju, w którym nie można wypłacić z bankomatu pieniędzy, nie ma Internetu i nie działa sieć telefonii komór­kowej, a wszystkie granice lądowe są zamknięte, co uniemoż­liwia skrócenie miesięcznego pobytu, trzeba liczyć na własne doświadczenie i wiedzę. Konieczność nocowania w nietanich rządowych hotelach zmusza do ucieczki na głęboką pro­wincję – w poszukiwaniu spokoju, beztroski, normalności, Jednak północ kraju okazuje się tylko powierzchownie odse­parowanym od oczu aparatczyków Jasnego Słońca azylem.

_______________

Kacper Soszka – podróżnik, fotograf, pasjonat odkrywania politycznej prawdy. W ciągu kilkunastu lat przemierzania globu odwiedził ponad sto państw, głównie Trzeciego Świa­ta. Zawsze z namiotem, z papierową mapą, z odwagą pcha­jącą w miejsca niewygodne dla ludzkiej psychiki. Pustynne wędrówki, obozy uchodźców, niekończące się górskie pa­sma skrywające nieznane osady ukształtowały światopogląd, ale też określiły styl życia. Podróżowanie nie stało się celem samym w sobie, ale metafizyczną potrzeba odnalezienia w świecie pierwiastka duchowego, romantycznego obrazu, co tak trudno dzisiaj dostrzec.