Irena Kaczmarczyk, Pro Memoria. Redakcja i korekta: Irena Kaczmarczyk. Opracowanie graficzne, obrazy i projekt okładki: Ewa Mitrus. Wydawca: Krakowski Związek Literatów Polskich, Kraków 2022, s. 86.

Liryki czyste Ireny Kaczmarczyk wzruszają, poruszają wyobraźnię i pamięć każdego, dotykają najczulszych strun i malują piękne obrazy ze snów Chagalla.

Działają na podświadomość i wynikają z podświadomości, ale świadczą również o wyrafinowaniu i opanowaniu warsz­tatu poetyckiego, słuchu na słowo i precyzji serdecznej metafory.

Przepiękne słowo i przepiękne reprodukcje obrazów Ewy Mitrus czynią z tej książki poetycko-wspomnieniowej, poświęconej rodzicom i dzieciństwu, prawdziwe cacko poetyckie.

Józef Baran

Te przejmująco smutne wiersze zachwycają! Tym, którzy twierdzą, że obecnie smutek jest passe, powiem: w tych lirykach PIERWSZA jest miłość (...)

Poetka-córka mówi cieniom Ukochanych: „płynę do Ciebie rowkiem łzy”. Mówi do Mamy troskliwej i mądrej, która „zszywa przepaść między światem kobiety i mężczyzny”. Do Ojca, któremu „salutowała wierna kolejarska czapka”, kiedy odszedł na zawsze. Do Pejzażu – uczestnika dzieciństwa – z „grobem jabłonki”, zapalającym wspomnienia i zawsze gotowym rozpocząć „taniec chlebobrania”.

To liryka, o której prozaik B. Hrabal, czując jej dziecięcą czystość, powiedziałby: „Taka piękna żałoba”. Arcydzieło!

Dorota Skoczylas