Józef Pless, Wiersze 1970-2020. Redaktor prowadząca: Renata Grześkowiak. Redakcja: Joanna Kasperska. Korekta: „Dobry Duszek”. Bogusław Jusiak. Projekt graficzny: „Dobry Duszek”. Projekt okładki: Jakub Kleczowski. Wydawnictwo Psychoskok Sp. z o.o., Konin 2021, s. 232. 

Książka powstała z okazji moich 70. urodzin i jest podsumowaniem pięćdziesięciu lat twórczości literackiej. Prezentuję moją drogę od czasu młodzieńczego buntu lat 70. XX wieku, przeciw opresyjnemu PRL-owi, poprzez od­krywanie przyjaźni, miłości i założenia rodziny, aż do dzisiaj.

Wierszami opowiadam o wyjeździe do Berlina Zachodniego, a potem do hanzeatyckiej Lubeki, gdzie zgłębiałem swoją polsko-niemiecką tożsamość, by w końcu stać się Europejczykiem.

Z wielu wierszy wypływa marzenie o świecie bez granic, bez wojen.

Treny poświęcam mojej największej tragedii – utracie syna! Przechodząc trudne okresy w życiu, na szczęście odnajdujemy czas pocieszenia i na­dzieję, jaką niesie ze sobą miłość i poezja.

W tomie zamieszczono wiersze, które napisałem podczas licznych podróży po wszystkich kontynentach nasze­go pięknego świata. Wierzę więc, że znajdziesz czytelniku w nim coś dla siebie.

Dziękuję Lechowi Twardowskiemu za piękne obrazy z cyklu Żywioł Woda, a znakomitym kolegom za recenzje.

Józef Pless

Wwierszowzięci. Rocznik poezji miłosnej 2021. Redakcja, projekt okładki: Magdalena Kapuścińska. Korekta: Wojciech Janisio. Wydawnictwo Autorskie Magdalena Kapuścińska, Wieluń 2021, s. 260. 

Wwierszowzięci to zbiór ponad 250 liryków o tematyce miłosnej 40 współczesnych polskich poetek i poetów, a przede wszystkim książka, która powoduje przyśpieszoną akcję serca. Znajdują się tu wiersze pisane językiem miłości we wszystkich dialektach emocji.

Oto współcześni polscy poeci, którzy swym piórem spróbowali sprostać miłosnemu wyzwaniu i otworzyć sezamy serc!

Uwaga! Ostrzeżenie!

Wiersze, które za chwilę skonsumujecie wzrokiem, pochłoniecie umysłem, poczujecie, a może skryjecie na stałe w swoich sercach, mogą wywołać zdecydowanie silne emocje pod wpływem dojmujących wręcz emanacji dusz ich twórców! Proszę się jednak nie obawiać! Pomimo tego lektury nie trzeba, a nawet nie należy, konsultować z żadnym lekarzem ani farmaceutą! Intensywność i wielkość dawkowania zależy wyłącznie od Was samych!

Magdalena Kapuścińska

Leszek Sobeczko, Depresanty. Ilustracje: Leszek Grzebyk. Korekta: Wojciech Dobrowolski. Biblioteczka Wytrycha, tom 1. Wydawca: Wolna Inicjatywa Artystyczna – Wytrych, Rybnik 2020, s. 38. 

LESZEK SOBECZKO

Rocznik 1961, zodiakalny Strzelec, mieszka w Rydułtowach. Wraz z Adamem Markiem w lutym 2017 roku współzałożył Wolną Inicjatywę Artystyczną – Wytrych w Rybniku. Inicjator magazynu artystycznego o tej samej nazwie, gdzie pełni funkcję Redaktora Naczelnego, a także jest pomysłodawcą Biblioteczki Wytrycha i Konkursu Jednego Wiersza im. Janiny Podlodowskiej.

W przeszłości związany z literackimi środowiskami: Grupa Literacka ROW (Rybnik), Misterium (Wodzisław Śląski), Zwrotka (Rydułtowy), Przewoźny Klub Literacki (Rybnik). Był redaktorem działu poezji na Portalu Pisarskim (www.portal-pisarski.pl). Należy do ogólnopolskiej Grupy Literycznej na Krechę. Bierze czynny udział w życiu artystycznym: Port Poetycki Chorzów, Pszczyńska Jesień Poetycka, Forum Literackie – Katowice, Festiwal Poezji Słowiańskiej w Czechowicach-Dziedzicach, Silnik Poezji (DK Rybnik-Boguszowice), Strefa Pozytywnego Przekazu (DK Rybnik-Chwałowice), WIA-Wytrych. Publikował w ramach Rybnickich Dni Literatury, wydaniach pokonkursowych, prasie, almanachach oraz w magazynach i portalach internetowych. Wydał kilkadziesiąt autorskich pocztówek poetyckich. Laureat głównej nagrody literackiej Konfrontacje 2014 (LSTK, Leszno). Prezentowany na antenie Polskiego Radia Katowice w Poczcie Poetyckiej pod redakcją Macieja Szczawińskiego. Za popularyzowanie haiku na łamach Wytrycha, został uhonorowany członkostwem w Polskim Stowarzyszeniu Haiku.

Debiutował w 2015 roku tomem poezji pt. Nieautoryzowane (mamiko, Nowa Ruda).

MAREK GRZEBYK

Gdyby miejsce urodzenia w większym stopniu determinowało dalsze losy człowieka, zapewne zostałby hutnikiem. Z okien domu, w którym przyszedł na świat, można bowiem do nieistniejącej już Huty Kościuszko dorzucić kamieniem. Ale bliskość owego obiektu i tak swój wpływ wywarła. Nabrał bowiem nawyku mazania palcem po szybach babcinego okna. Konkretnie w pokrywającym je przepięknym szarym kurzu, made in Huta. Nawyk ów doprowadził go w końcu do zawodu plastyka. Czasami sięga również po aparat fotograficzny. Kilka lat temu powołał do życia Luźną Federację czyli grupę łączącą na równych warunkach przedsięwzięciach artystów profesjonalnych, amatorów i artystów niepełnosprawnych. Efektem tych działań było kilkanaście wystaw i prezentacji.

Wystawiał swoje prace (indywidualnie i zbiorowo) w: Wodzisławiu Śląskim, Rybniku, Katowicach, Zabrzu, Gliwicach, Warszawie, Cieszynie, Częstochowie, Kędzierzynie-Koźlu, Chorzowie, Ostrawie i Kole...

Joachim Neander, 230 lajków. Posłowie: Magdalena Węgrzynowicz-Plichta. Redakcja merytoryczna i korekta: Marzena Dąbrowa-Szatko. Projekt okładki: Joanna Plichta. Zdjęcie autora na okładce: Maria Leżańska. Wydawnictwo SIGNO, Kraków 2021, s. 108. 

JOACHIM NEANDER

Dr historii, filozof, matematyk, fizyk, pedagog, znawca Starego Testamentu; historią zajmuje się jako freelancer, wyspecjalizowany w Holocauście.

Urodzony w 1938 roku w Sopocie, ongiś Freie Stadt Danzig; po wojnie mieszkał przeważnie w Niemczech, pewien czas we Włoszech, Francji i USA.

Od 1999 roku mieszka w Krakowie; pisze opowiadania w języku portugalskim (jest członkiem grupy „Escritores Prudentinos” w Brazylii) oraz utwory prozatorskie i poezję w języku polskim.

Literacki debiut to „Nocne widma” (2010). Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Marzena Dąbrowa-Szatko, Gdzie będą nie będą. Redakcja i korekta: Marzena Dąbrowa-Szatko. Zdjęcia: Marzena Dąbrowa-Szatko i Mikołaj Szatko (str. 110-115). Projekt okładki: Mikołaj Szatko. Wydawnictwo MADSZA, Kraków 2021, s. 120. 

MARZENA DĄBROWA-SZATKO

Urodziła się i mieszka w Krakowie, gdzie ukończyła studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Debiutowała w 1977 roku cyklem reportaży w „Świecie Młodych”, publikowała teksty prozatorskie i wiersze w prasie młodzieżowej („Świat Młodych”, „Płomyk”, 1977-1980), a potem m.in. w „Studencie”, „Nowym Nurcie”, „Radostowej”, „Suplemencie”, „Okolicy Poetów”, „Akancie”, „LiryDramie”, „Gazecie Kulturalnej”. Od 2018 roku należy do Krakowskiego Oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Wydała siedem samodzielnych tomów poezji: Pory przelotne, 1995; Odejście mitu, 2000; Próba zbliżenia, 2005; Powrót na Ogrodową, 2007; Próba rekonstrukcji, 2008; Krajobraz z pawiem, 2012; Proszę się przygotować, 2015 (z płytą W drogę wg projektu Bożeny Boby-Dygi).

Miejsca. Bliskie i dalekie. Te najbardziej oswojone i te, do których się nie wraca. Przestrzeń tęsknoty i pożegnań, złowiona w siatkę pamięci. Zagubione w czasie widoki. Portrety nieobecnych. Fotografie – płaskie odpryski wieczności. Sprzed nas i po nas.

My. Zawsze w podróży, zawsze pomiędzy. Chwilowo jeszcze tu, a nie tam. Kołysząc się na brzeżku przeszłości, sięgając czasu przyszłego. Zatrzymani w pół kroku do innego świata. Jakikolwiek i gdziekolwiek on jest. Nawet jeśli go nie ma. 

Szczęsny Wroński, Czas się weselić. Redakcja: Krzysztof Bielecki. Projekt graficzny: Tunia. Koreka: Małgorzata Strękowska-Zaremba. Ilustracje: Joanna Sendłak. Redakcja serii: Piotr Müldner-Nieckowski, Anna Nasiłowska, Małgorzata Karolina Piotrowska. Seria: Kolekcja Literacka, Seria II, tom XIII. Wydawca: Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział Warszawa, Warszawa 2021, s. 126. 

Poeta Wroński w wierszach przedstawia to, co nim szarpie od wczesnej młodości, kiedy po raz pierwszy naraził się jakiejś władzy i okazało się, że świat nie jest tak przyjazny, jak się wydawało, kiedy Szczęsny uczył się mówić. Nie jest taki, ale jaki? W czym to się zawiera i jak się zderza z tym, co jednak jest miłe, korzystne i co łagodzi jątrzenie się ran? Książka pokazuje metodę poetyckiej reakcji Wrońskiego na świat: od ogółu, systemu dokuczliwego, do szczegółu prywatnego, domowego, miłosnego. Chodzi o to, pisze, „byśmy z dnia na dzień nie stali się hordą Hunów, przerażonych sobą zdobywców nicości”.

Piotr Müldner-Nieckowski

„Stąd do tamtąd” – oto poeta w drodze. Tęsknota za minionym, lęk przed przyszłym – między jednym a drugim Szczęsny Wroński nawet nie próbuje kluczyć. Coś było. Coś jest. Poeta odnotowuje fakty i nastroje. Wyznaje grzechy. Upatruje nadziei w słowie. A te powoli umykają: „oddalają się ode mnie wiersze / których jeszcze nie zapisałem”.

Jednak poeta – idąc za tytułem tomu „Czas się weselić” – nie gubi ani siebie, ani nas. W końcu – jak pisze – „świat toczy się i ja się toczę”; koło, choć zaklęte, przynosi światło.

Krzysztof Bielecki

SZCZĘSNY WROŃSKI

Poeta, prozaik, człowiek teatru, performer, redaktor, animator kultury.

W latach 1978-85 związany z Teatrem STU (asy­stent reżysera, współpracownik literacki, kiero­wnik studia aktorskiego). W latach 1999-2013 współtworzył Teatr Dialog w Krakowie. Jest auto­rem książek poetyckich, prozatorskich i utworów dramatycznych.

Na początku lat 90. założył w Krakowie Teatr Promocji Poezji, który realizuje spektakle i wydarzenia promujące literaturę. Dotychczas wydał dwanaście książek, najbardziej reprezen­tatywne to: Potwór nie opisany (proza eseisty­czna) 1999, Wolna miłość (powieść, I nagroda w ogólnopolskim konkursie im. Mikołaja Reja z Nagłowic 1998) 2000, Poręcze (wiersze i proza) 2006, Nie pozwól milczeć sercu (wybór wierszy) 2008, Konsultanci (powieść) 2014, Czas rozpocząć wiersze) 2015, Piszę poemat (wywiad-rzeka, poezja, proza) 2017.

Redaktor kwartalnika „LiryDram”.

Należy do krakowskiego oddziału Stowarzy­szenia Pisarzy Polskich.

https://culture.pl/pl/tworca/szczesny-wronski