Nowości książkowe

 

Nataliia Maliutina, Ukraińska dramaturgia końca XIX i początku XX wieku. Redakcja naukowa: Bogusław Bakuła, Agnieszka Matusiak. Recenzenci: prof. zw. dr hab. Jarosław Poliszuk, prof. Tetiana Meyzerska. Redaktor prowadzący: Szymon Gumienik. Redaktor techniczny: Dariusz Żulewski. Korekta: Zespół. Projekt okładki: Krzysztof Galus. Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2020, s. 272. 

 

 

Nataliia Maliutina – profesor nadzwyczajny, dr hab. Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej UwB, profesor zwyczajny Odeskiego Zakładu Slawistyki i Literatur Rosji UwB oraz Odeskiego Narodowego Uniwersytetu im. I.I. Miecznikowa, rusycystka, ukrainistka, komparatystka, badaczka dramatu XIX-XXI stulecia, w szczególności nowych zjawisk w aspekcie performatywności oraz identyfikacji kulturowej. Autorka wielu monografii.

 

Recenzowana monografia jest próbą wypełnienia poważnej luki badawczej, a jej wkład w tym względzie pozostaje nie do przecenienia. W starych skryptach do historii literatury ukraińskiej (np. Bohdana Lepkiego z lat 30. XX stulecia) rola dramaturgii i teatru była określona fragmentarycznie. Niewolne od po­dobnego fragmentaryzmu są także niedawno wydane w Polsce opracowania z tego zakresu, omawiające twórczość pisarzy XIX wieku, które główną uwagę skupiają na dorobku prozatorskim, zwłaszcza na dużych powieściach Iwana Neczuja-Łewyckiego, Panasa Myrnego, Iwana Franki, dramaturgię zostawiając - siłą rzeczy - wyciśniętą na margines. Taka konstelacja wiedzy o rozwoju piśmiennictwa odpowiada pewnym zasadom ujmowania literackości pod względem jej zapotrzebowania społecznego, choć nie jest do końca słuszna.

Prof. zw. dr hab. Jarosław Poliszczuk

 

Chen Ran, Moje życie. Tłumaczenie z języka angielskiego: Barbara Toczek-Luteijn. Redaktor prowadzący: Mirosława Michalska. Redaktor techniczny: Ryszard Kurasz. Korekta: Zespół. Projekt okładki: Krzysztof Galus. Wydawca: Time Marszałek Group, Toruń 2019, s. 228. 

 

 

Chen Ran – chińska pisarka awangardo­wa urodzona w Pekinie w 1962 roku. W dzie­ciństwie uczęszczała do szkoły muzycznej, a w wieku 18 lat zainteresowała się literatu­rą. W latach 1987-1989 opublikowała serię krótkich opowiadań surrealistycznych o wy­raźnym zabarwieniu filozoficznym. Więk­szość jej utworów ukazała się w latach 90. XX wieku i traktuje o chińskim feminizmie. Obecnie Chen Ran mieszka i pracuje w Pe­kinie. W ostatnim czasie wydała kilka zbio­rów krótkich opowiadań. Jest członkinią Stowarzyszenia Pisarzy Chińskich, a jej twórczość publikowana jest w przeszło oś­miu krajach.

 

Liu Zhenyun, Nie zabiłam mojego męża. Tłumaczenie z języka angielskiego: Magda Chrobak. Redaktor prowadzący: Mirosława Michalska. Redaktor techniczny: Dariusz Żulewski. Korekta: Zespół. Projekt okładki: Krzysztof Galus. Wydawca: Time Marszałek Group, Toruń 2019, s. 342. 

 

 

 

Liu Zhenyun – urodzony w 1958 roku w prowincji Henan, w północnej części Chin. Absolwent Uniwersytetu Pekińskiego (Wydział Języka i Literatury Chińskiej). Jest autorem wielu bestsellerowych powieści oraz jednym z najsłynniejszych i najczęściej nagradzanych współczesnych chińskich pisarzy. Książka Nie zabiłam mojego męża sprzedałą się w Chinach w 1,2 mln egzemplarzy. Autor otrzymał wiele prestiżowych nagród w kraju i za granicą, w tym najwyższe odznaczenie literackie w Chinach im. Mao Duna (2011) oraz Order Sztuki i Literatury (2018) od Ministra Kultury Francji. 

Popularność częściowo zawdzięcza filmom oraz serialom nakręconym na podstawie swoich powieści, w tym hitowi kinowemu Komórka, wyreżyserowanemu przez rozchwytywanego chińskiego reżysera Feng Xiaoganga. 

Prace autora przełożono na wiele języków, w tym na: angielski, czeski, duński, rosyjski, węgierski, serbski, szwedzki, turecki, rumuński, polski, hebrajski, arabski, perski, japoński, koreański, wietnamski, tajski, kazachski i ujgurski.

 

Ryszard Michalski, Pieśń o nadziei i miłości. Redaktor prowadzący: Bartosz Płotka. Projekt okładki: Krzysztof Galus. Korekta: Zespół. Redaktor techniczny: Paweł Banasiak. Ilustracje: Krystyna Michalska. Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2020, s. 62. 

 

 

Ryszard Michalski urodził się 26 października 1937 r. w Golubiu. Profesor emeritus Uniwersytetu Mikołaja Ko­pernika w Toruniu, wieloletni kierownik Zakładu Historii Współczesnej i Myśli Politycznej w Instytucie Stosunków Międzynarodowych, a następnie Katedry Europeistyki na Wydziale Politologii i Studiów Międzynarodowych. Wciąż aktywny zawodowo. Aktualnie wykłada w Wyższej Szko­le Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu, pełniąc tam funkcję kierownika Instytutu Nauk o Polityce. Nauczyciel, wychowawca i promotor kilku pokoleń studentów. Autor licznych książek i artykułów naukowych o tematyce histo­rycznej i politologicznej oraz zbiorów wierszy: Cudak tańcujący (2003), Raj utracony. Z księgi Dobrej Nowiny (2004), Zaczarowane ogrody (2005), Cisza i oczekiwanie (2007), Klucze dzikich łabędzi (2009), Na pożegnanie minionego świata (2014), Miasto na Górze (2015), Przylądek Dobrej Nadziei (2016), Róża Jerycha (2017), Metafizyczny świat (2017), Nike z Samotraki (2018), Drogi do wolności (2018), „My, Naród..” (2019).

 

Maria Zofia Lewandowska, Źródło. Redaktor prowadzący: Szymon Gumienik. Projekt okładki: Krzysztof Galus. Korekta: Zespół. Redaktor techniczny: Krystyna Samsel. Na okładce wykorzystano akwarelę autorki. Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2020, s. 70. 

 

 

Maria Zofia Lewandowska – urodzona w Bydgoszczy w 1949 roku, mieszkała jakiś czas na Ziemi Krajeńskiej. Studia polonistyczne ukończyła w Toruniu, gdzie uzyskała także doktorat z filozofii na podstawie pracy o etyce Alberta Schweitzera. Wydała tomiki poezji: Ziemia pod­dana...; Rozmowa z cieniem; Droga; Uwierz; Świat te­atrem; Córka ludzi; Wyciszenie; Nie i tak; Trud (z frag­mentami prozy); Nikt nie płacze; Nad Utratą. Szkoła pokory; Sonety do Shakespeare'a (wydanie pierwsze, 2012); My i cała reszta; Przybysz z kraju absurdu; sztukę teatralną Banita i kanclerz, a także prozę: Senna podróż; Słońce i nieskończoność (opowiadanie o Mikołaju Koperniku); Trzy opowiadania niegdysiejsze: Homer, Leonardo, Hamlet; Praca wszystko zwycięża? (Labor omnia vincit?) Esej o dziejach etyki pracy, a także o związkach pracy z kulturą oraz Po pierwsze nie szkodzić. Jest również tłumaczem. Przełożyła m.in. Kazania strasburskie o czci dla życia Alberta Schweitzera i opatrzyła je wstępem. Ostatnio opublikowała: Błądzenie. Wybór dawnych wierszy w nowej redakcji; zbiór utworów pt. Sonety do Shakespeare'a, czyli nowa obrona poezji (wydanie drugie zmienione, 2016); Utwory krnąbrne, ale nie wojownicze; Osobność. Poezje dialogiczne; Rozterki polonistki oraz tomiki: Cień doskonałości; Gdzie są oni?; Czucie-wiara; W świetle; Ciszej, Prometeuszu; Moja połowa kobiecości oraz Wahająca się myśl? O Słowackim i o Polsce. Publikowała wiersze w czasopismach, antologiach, otrzymywała nagrody. Jest au­torką artykułów i szkiców dotyczących filozofii, kultury, twórczości (także nie­pełnosprawnych). Zajmowała ją cały czas postać Alberta Schweitzera (np. „Ruch Filozoficzny” 1991, nr 3-4).

Poza tym rysuje, maluje akwarele. W 2016 roku ukazał się album z jej pracami zatytułowany Malowanie jako poznawanie siebie. Swoją twórczość prezentuje również na stronie internetowej: www.maria-zofia-lewandowska.pl.

Są tu wiersze - czasem dotyczące spraw osobistych, często odnoszące się do roz­terek związanych z nauką, religią; jest to odnajdywanie sensu w zadziwiającym świecie przez poszukiwanie języka w miarę „czystego”, źródłowego. Kwestia dobra i zła – tak trudna – tego wymaga. Dałam też eseje. Jeden mówi o niepowtarzal­ności etycznej myśli Alberta Schweitzera, drugi o Powstaniu Warszawskim i naszym myśleniu romantycznym, odniosłam się w nim do niektórych politycznych założeń języka naszej wielkiej poezji. Jeśli idzie o Powstanie: tym, co warte zastanowienia, jest nade wszystko mściwość hitlerowców wykraczająca raczej poza doraźne po­trzeby wojskowe. Antypolonizm w całej swojej grozie. Opieszałość Stalina była jakby bardziej do przewidzenia? Nie rozumieli Polacy drapieżności obu totalitaryzmów? Romantyczny nastrój do takiego zła już nie pasował?

Od autorki

 

Leszek Szaruga, istnienie. Opracowanie graficzne i typograficzne: Jakub Żabiński-Sikorski. Korekta: Antoni Zając. Zaułek Wydawniczy „Pomyłka”, Szczecin 2020, s. 64. 

 

 

 

 

 

Remigiusz Grzela, Z kim tak będzie ci źle, jak ze mną? Historia Kaliny Jędrusik i Stanisława Dygata. Opieka redakcyjna: Wojciech Kar-koszka. Redakcja tekstu: Weronika Werewka. Projekt graficzny wnętrza książki: Irena Jagocha. Adiustaja, korekta: Pracownia 12A. Projekt okładki: Eliza Luty. Wydawnictwo Otwarte Sp. z o.o., Warszawa 2020, s. 464. 

 

 

Kalina Jędrusik. Stanisław Dygat. Hipnotyzerzy. Królowie życia. Byli dla siebie stworzeni. I byli dla siebie przeciwieństwem.

 

Kalina przez całe życie była wpatrzona w ojca libertyna, który żył w trójkącie z żoną i jej siostrą. Stanisław pod względem obyczajów bardzo go przypominał. Uznany, charyzmatyczny i sporo od niej starszy pisarz zauważył ją na ulicy, gdy był jeszcze mężem innej. Długo szedł tyłem, by nie stracić jej z oczu – bo w początkującej nieśmiałej aktorce o wielkich i smutnych oczach zobaczył materiał na wielką gwiazdę i pierwszą seksbombę polskiego kina.

Dygat wiódł podwójne życie, nie licząc się z nikim. Jędrusik przedstawiał jako swoją żonę, choć był jeszcze mężem Władysławy Nawrockiej. Kiedy Kalina poroniła, w tajemnicy przed nią pogrzebał dziecko. Godził się na jej romanse, a ona opiekowała się nim po zawałach.

Jędrusik eksponowała swoją seksualność jak sztandar. Prowokowała władze swą wolnością. Gdy Gomułka zobaczył jej słynny barbórkowy występ, jej omdlewające spojrzenie i krzyżyk na jej piersi, roztrzaskał telewizor.

W kręgach artystycznych i towarzyskich Kalina i Stanisław byli tak wpływowi, że gdyby żyli dzisiaj i mieli konta w mediach społecznościowych, jednym wpisem mogliby wspomóc lub złamać czyjąś karierę.

Remigiusz Grzela obala mit o tym, że błyskotliwy pisarz stworzył kobietę wampa. Tworzy jednocześnie wielowymiarową opowieść o pięknej, ale i niszczycielskiej miłości. Przygląda się karierom obojga, ich związkom, brzemiennym w skutkach decyzjom i wyborom. Zastanawia się, dlaczego nie poznano się na talencie Kaliny i z jakich powodów pisarz tak wybitny i aktualny jak Dygat przebywa obecnie w literackim czyśćcu.

 

Dawno książka nie wywołała we mnie tylu emocji. Wyraziste postaci i szczera narracja nie pozostawiają złudzeń, że mamy do czynienia z bohaterami nietuzinkowymi. Przekonajcie się sami.

Joanna Kulig