Miejsca, które kocham. Antologia poezji współczesnej. Redakcja i projekt okładki: Magdalena Kapuścińska. Oprawa graficzna okładki: Paweł Olejnik. Wydawnictwo Autorskie Magdalena Kapuścińska, Wieluń 2020, s. 140.

Dajcie się porwać ponad dwudziestu poetom i poetkom do miejsc przez nich wybranych, ukochanych, magicznych. Do miejsc, które są dla nich ostoją, energetycznym polem, bądź ucieczką od codzienności. To bardzo ciekawa poetycka podróż, nie tylko po uroczych zakątkach Polski, Europy i świata, to podróż do miejsc, do których poeci często powracają, do obrazów i wspomnień zakotwiczonych w ich głowach i sercach.

Magdalena Kapuścińska – Wydawca

Renata Klamerus, Teatr złotej gałęzi. Redakcja i posłowie: Magdalena Węgrzynowicz-Plichta. Projekt okładki: Joanna Plichta. Fotografie: z archiwum Autorki. Wydawnictwo SIGNO, Kraków 2020, s. 94.

Podobają mi się nostalgiczne, lecz wypełnione światłem refleksji wiersze Renaty Klamerus. Oszczędne w zastosowanych środkach wyrazu, czyli skondensowane, jednocześnie – bardzo malarskie. Są tyleż osobiste co uniwersalne, tyleż nastrojowe i uczuciowe co intelektualne, a przy tym wyważone – w dobrym stylu znamionującym rękę poetki, której nieobce tajniki poetyckiego warsztatu.

Józef Baran

Juliusz Wątroba, Wampir w białych rękawiczkach. Projekt okładki: Faustyna Jasek. Foto: Renata Cygan. Korekta: Jolanta Skańska. Wydawca: Związek Literatów Polskich Oddział Katowice, Katowice 2020, s. 206.

„Wampir w białych rękawiczkach” to współczesna powieść, przedstawiająca w groteskowy sposób fikcyjną firmę, kierowaną niepodzielnie przez charyzmatycznego Prezesa-dyktatora, uzależ­niającego od siebie pracowników i czyniącego z zakładu prywatny folwark Ów Władca Absolutny, nałogowy alkoholik, decyduje o lo­sach zniewolonych, upokarzanych, nieustannie mobbingowanych i działających w permanentnym stresie pracowników.

Z zatrudnionymi w tej paranoicznej firmie, która próbuje ist­nieć we wściekłym kapitalizmie, wędrujemy przez zakładzik, bie­rzemy udział w idiotycznych naradach, spotkaniach z klientami, plenerowej imprezie „integracyjnej” czy urodzinach szefa – mega­lomana i bufona. Jednocześnie poznajemy dylematy dręczonych psychicznie ludzi, milcząco akceptujących poczynania Prezesa-psychopary, który w pracy jest wszystkim, a w domu, zdomino­wanym przez trzy kobiety (mamuśkę, żonę i szwagierkę) nędzną kreaturką „pod pantoflem”.

Wraz z bohaterami przeżywamy liczne kuriozalne zdarzenia i dramaty; odkrywamy mechanizmy sprawiające, że wykształceni i dojrzali ludzie stają się z wolna znerwicowanymi wrakami, któ­rych z nienormalną i niemoralną pracą wiąże głównie przymus ekonomiczny. Ten smutny, obecny często w naszej rzeczywistości obraz podany jest jednak w niemal satyryczny sposób - pełny bły­skotliwych dialogów i opisów tragikomicznych sytuacji, z przymrużeniem oka i dużą dawką humoru.

Zaskakujące jest też zakończenie, jeszcze raz dowodzące, że życie pisze scenariusze, których nikt nie jest w stanie przewidzieć.

Juliusz Wątroba ur. w 1954 roku w Rudzicy, na Śląsku Cieszyńskim. Absolwent Politechniki Łódzkiej. Poeta, prozaik, satyryk, kabareciarz... Debiut liryczny w Radarze (1977), satyryczny w Szpilkach (1977), książkowy w Wydawnictwie Śląsk (Chwila przemienienia, Katowice 1983.) Opublikował 50 książek, autor musicali, spektakli, programów kabaretowych, tekstów pieśni i piosenek, felietonów, reportaży... Setki jego wierszy ukazało się w pismach literackich, kulturalnych, satyrycznych i w edycjach zbiorowych. Członek kabaretu TON. Laureat około stu konkursów literackich. W latach 1989-2004 współpracował z Polskim Radiem, gdzie jego utwory interpretowali najwybitniejsi aktorzy. Otrzymał wiele nagród i wyróżnień, m. in. medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis.

Wojciech Kajtoch, Mierzeja i inne wiersze. Ilustracje: Piotr Prażuch. Fotografia autora: Łucja Lange. Wydawnictwo AUREUS, Kraków 2020, s. 32.

Wojciech KAJTOCH (ur. 1957) jest językoznawcą, medioznawcą, krytykiem literackim i poetą oraz profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wydał między innymi: „Bracia Strugaccy (zarys twórczości)”, Kraków 1992; „Pisarze wo­bec innych światów swoich epok...”, Kraków 1994; „Presymbolizm, symbolizm, neosymbolizm... Rzecz o czytaniu wierszy”, Kraków 1996; „Świat prasy alternatywnej w zwierciadle jej słownictwa”, Kra­ków 1999; „Językowe obrazy świata i człowieka w prasie młodzieżowej i alternatywnej” (t. l i t. 2), Kraków 2008; „O prozie i poezji. Wybór szkiców i esejów z lat 1980-2010”, Częstochowa 2011, „Szkice polonistyczno-rusycystyczne”, Olsztyn 2015, „Szkice o fantastyce”, Stawiguda 2015, „Szkice językoznawczo-prasoznawcze, Kraków 2016, „Osiem szkiców o dziełach kultury popularnej, Kraków 2019, powieść „Listy z Moskwy, Kraków 2015 i tomiki wierszy. Jego prace publikowano m.in. w Melbour­ne, Houston, Moskwie, Doniecku, Belgradzie i sy­beryjskim Abakanie – po angielsku, rosyjsku i serbsku. Jest redaktorem naczelnym „Zeszytów Prasoznawczych”.

Ignacy S. Fiut, Tylko nie czytaj tego nikomu. Redakcja i projekt okładki:  Jacek Rabus.  Fotografia autora: zbiory własne autora (Jacek J. Molęda). Wydawnictwo AUREUS, Kraków 2020, s. 46.

Prof. dr hab. Ignacy S. Fiut – profesor filozofii w Aka­demii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, w Katedrze Kulturoznawstwa i Filozofii na Wydziale Humanistycz­nym AGH. Nauczyciel akademicki, poeta, krytyk literacki.

Autor jedenastu tomików wierszy: Próba zapytywania (1989), Prawo Natury (1991), Zoologia Rozumu (1993), Logika Serca (1996), Wyznania Różowej Pantery (1999), Czas na egzorcystę (2004), Polisemia piękna (2009), Moja Samotrake (2011), Moje sny i inne wiersze (2014), Pegazowi prosto w oczy (2018), Dusze (2019) oraz czterech książek poświęconych poezji współczesnej: Światy poetów. Szkice literacko-filozoficzne z lat 1980-1996 (1996), Kulturowa tożsamość poetów. Prezenta­cje i analizy (2008), Tożsamości światów poetów (2014), Kultury literackie poetów (2017).

Wydał również następujące prace z dziedziny filozofii: Człowiek według Alberta Camusa. Studium Antropolo­gii egzystencjalnej (1993), Filozofia ewolucyjna Konra­da Zachariasa Lorenza. Studium problemowe i histo­ryczne (1994), Negacja i Niebyt. Ujęcie systemowe Georga W. F. Hegla i Martina Heideggera (1997), Filozo­fia – media – ekologia (1998), ECO-etyki. Kierunki rozwoju aksjologii współczesnej przyjaznej środowisku (1999), Ekofilozofia. Geneza i problemy (2003), Media @ Internet. Szkice filozoficzno-medioznawcze z lat 2000-2006 (2006), Tadeusz Garbowski – prekursor filozofii ewolucyjnej (2012), Wiedza w perspektywie ewolucyjnej (2017, wraz z M. Urbaniakiem). Pod jego redakcją w latach 2000-2013 ukazało się trzynaście tomów rocznika filozoficznego „Idee i Myśliciele". Członek Związku Literatów Polskich od 1991 roku oraz Stowarzyszenia Twórczego Literacko-Artystycznego z siedzibą w Krakowie.

Agnieszka Teterycz-Puzio, Polscy krzyżowcy. Fascynująca historia wędrówek Polaków do Ziemi Świętej. Redaktor prowadzący: Bogumił Twardowski. Redakcja i korekta: Anna Gądek. Projekt okładki: Mariusz Banachowicz. Projekt typograficzny: Grzegorz Kalisiak. Wydawnictwo Poznańskie sp. z o.o., Poznań 2020, s. 368.

Poznaj świat polskich krzyżowców i średniwiecznych pielgrzymów do Jeruzalem!

W epoce średniowiecza Polacy, tak jak inni Europejczycy, wędrowali do Ziemi Ściętej jako waleczni krzyżowcy lub pobożni pielgrzymi. Wracali odmienieni, o czym wiemy ze świadectw ich energicznych działań: nowych fundacji, budowli i instytucji. Podróżowali polscy władcy, dygnitarze, a także bogatsi rycerze, a nawet mieszczanie. Wśród znanych krzyżowców i pątników widzimy: Henryka Sandomierskiego, Bogusława X Pomorskiego czy Jana Długosza.

Jednak wyprawy krzyżowe na Bliski Wschód nie rozbudzały w Polsce tak wielkich namiętności, jak to było w przypadku naszych sąsiadów Czechów czy nawet Skandynawów.

Co było tego przyczyną?

Autorka zbiera wszystkie możliwe informacje na ten temat i odsłania wiele nieznanych faktów. Z książki dowiemy się nie tylko kto, kiedy i dlaczego, ale przede wszystkim poznamy ówczesne ceny, środki lokomocji, szlaki i relacje ze spotkań z obcymi.

Turcy napadli na wenecką galerę, mimo posiadania przez nią listów gwarancyj­nych. Atak trwał cztery godziny. W tym czasie strzelano do przystawiających dra­biny, używano podczas walki wszelkich dostępnych przedmiotów, np. garnków, koców lub derek zamiast hełmów, czy tarczy z desek. Joannita Garzoni zarzu­cał organizatorom przewozu, że statek nie był dobrze uzbrojony. Spłonęły m.in. przedni i tylny żagiel. Ranny został pa­tron otrzymując pięć strzałów. Turcy po­dejmowali bowiem kilkukrotnie próby abordażu. Kilku janczarów zrzucono ze statku, w tym Turka „wielkiego, a strasz­nego”, z długą kitą strąconego dwukrot­nie przez Bogusława, także wysokiego z postury. Książę owego Turka miał zabić rożnem z nadzianymi kurczakami. Szwaj­car Schrüpfen, relacjonujący przebieg bitwy, wspominał, że kilku pasażerów; w tym książę z Pomorza, zamknęło się w kajucie, później jednak podjęło walkę.

fragment książki