Krzysztof Budziakowski, Choć nasze łodzie przeciekają... Notatki lipnickie. Redaktor tomu: Wojciech Kuczkowski. Posłowie: Józef Baran. W tomie zaprezentowano reprodukcje obrazów Tadeusza Boruty. Portret autora na IV stronie okładki: archiwum prywatne autora. Seria wydawnicza: Biblioteka Poezji / Biblioteka „Toposu”, t. 184. Wydawca: Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2020, s. 92. 

Krzysztof Budziakowski publikował do pory utwory poetyckie i szkice społeczno-historyczne w „Toposie”, „Arcanach” oraz „Rzeczpospolitej”. 

Jakub Ciećkiewicz, Koniec świata na mojej ulicy. Redakcja: Justyna Rochacewicz. Fotografie: Jakub Ciećkiewicz. Opracowanie graficzne: Natalia Ślazyk. Korekta: Dorota Bed-narska. Wydawnictwo Austeria, Kraków-Budapeszt-Syrakuzy 2020, s. 224. 

Jestem pod urokiem poetyckiej prozy Jakuba Ciećkiewicza.

Mitologia dzieciństwa, baśniowe miniaturki o dużym ładunku emocjonalnym poświęcone Olszy i innym zakąt­kom Krakowa, w których to na poły surrealistycznych mi­niaturkach zadziwia realistyczna dbałość o detal i szczegół opisywanego świata, zapamiętanego oczami dziecka; galeria dziwaków, „proroków”, Jezusów, Judaszy, Michałów Anio­łów, panów Mechów, Banachów, Cuchaltów i innych postaci z odeszłej epoki, kolorowych ptaków, jakich się już nie spo­tyka, bo przecież, jak zapowiada tytuł tej prozo-poezji, jest to rzecz „o końcu świata na mojej ulicy”.

Podobnie jak Schulz, który twierdził, że ideałem arty­sty powinno być dorośniecie do własnego dzieciństwa, tak Ciećkiewicz próbuje wskrzesić pierwsze obrazy, pierwsze zauroczenia, pierwsze zadziwienia i inicjacje, nadając im mitotwórczą, „biblijną” rangę, nobilitując i uwznioślając.

Największym walorem tej znakomitej prozo-poezji jest jej świeży, jędrny język, oryginalna metaforyka, niezwykła ekspresyjność, a także swoista rytmika i obrazowość. Humor miesza się z nostalgią, dramatyzm z komizmem. Niektóre z narracji są mistrzowskie, np. opowieść o śmierci (i życiu) ojca, utrzymana w tonacji poetycko-reporterskiej, gdzie od pierwszego do ostatniego zdania przykuwa uwagę czytelni­ka jej autentyzm, jakaś żarliwa prawda wyłaniająca się z tej pozornie chłodnej obserwacji.

Ze wstępu Józefa Barana

Koniec świat na mojej ulicy Jakuba Ciećkiewicza wciąga jak dobre wino, że aż pić się chce. Lektura tej prozy poetyckiej to prawdziwa uczta duchowa. Mieni się paletą odcieni: bogatą wyobraźnią, jędrnym językiem i humorem najwyższej próby.

To, co Ciećkiewicz wydobył z zakamarków rodzinnego domu, i jak trafnie i przekornie przedstawił jego domowników, jest godne podziwu. Galeria sąsiadów, miejscowych dziwaków i wszelkich typów „spod ciemnej gwiazdy” nie tylko tych z Olszy, to też majstersztyk Jakuba. I niepowtarzalny klimat!

Adam Ziemianin

Jacek Wakar, Przyczajony geniusz. Janusz Gajos. 21 opowieści. Projekt okładki: Paweł Panczakiewicz. Zdjęcia: Wojciech Olszanka, Jacek Domiński, Mirosłąw Stankiewicz, Rafał Pijański. Korekta: Barbara Zawiejska. Wydawca: Czerwone i Czarne Sp. z o.o., sp. k. Warszawa 2019, s. 352. 

O JANUSZU GAJOSIE OPOWIADAJĄ:

Krystyna Janda, Robert Więckiewicz, Jerzy Radziwiłowicz, Jan Englert, Olga Lipińska, Filip Bajon, Anna Seniuk, Adam Ferency, Ryszard Bugajski, Janusz Zaorski, Adam Woronowicz, Jacek Braciak, Piotr Machalica, Wojciech Marczewski, Maciej Wojtyszko, Kazimierz Kaczor, Joanna Zółkowska, Grzegorz Małecki, Izabella Cywińska, Marian Opania, Piotr Cieplak.

Mistrz, przyjaciel, fajny człowiek – PORTRET WYBITNEGO AKTORA

Magdalena Kapuścińska, Pieśń nocy. Monodram/ The Song of the Night. Przełożyła Ewelina Duchnik. Redakcja, korekta i projekt okładki: Magdalena Kapuścińska. Posłowie: Urszula Lewartowicz. Recenzja na okładce: Monika Magdalena Krajewska. Obraz na okładce: Teresa Gęsiarz. Oprawa graficzna okładki: Paweł Olejnik. Wydawnictwo Autorskie Magdalena Kapuścińska, Wieluń 2020, s. 212.

Magdalena Kapuścińska podbiła już serca swoich Czytelników nietuzinkową osobowością, talentem, a przede wszystkim niezwykłymi lirykami miłosnymi. Jej utwory kipią zmysłowością, czułością oraz nutką ironii. Autorka pisze swoim własnym językiem, nie poddając się panującym modom. Posiada znakomity warsztat literacki.

Monodram „Pieśń Nocy”/ „Song of the Night”, który trzymają Państwo w swoich dłoniach, to znakomita książka, w której wiersze przeplatają się z „Listami do Morfeusza” – greckiego boga marzeń sennych. Morfeusz według mitologii posiadał zdolność przybierania dowolnej postaci i ukazywania się w snach, jako osoba ukochana. Noc jest znakomitą scenerią dla miłosnych uniesień, ale także bolesnych rozczarowań.

Podczas lektury nasunęły mi się słowa noblistki Olgi Tokarczuk z Jej eseju „Czuły narrator”: Czułość personalizuje to wszystko, do czego się odnosi, pozwala dać temu głos, dać przestrzeń i czas do zaistnienia, i ekspresji. To czułość sprawia, że imbryk zaczyna mówić. (...) Pojawia się tam, gdzie z uwagą i skupieniem zaglądamy w drugi byt, w to, co nie jest „ja”. Czułość jest spontaniczna i bezinteresowna, wykracza daleko poza empatyczne współodczuwanie. Jest raczej świadomym, choć może trochę melancholijnym, współdzieleniem losu. Czułość jest głębokim przejęciem się drugim bytem, jego kruchością, niepowtarzalnością, jego nieodpornością na cierpienie i działanie czasu.

Bohaterka monodramu w intymnych relacjach z Morfeuszem na drodze do szczęścia – w wymiarze zarówno duchowym, jak i cielesnym – odnajduje czułość, ale także ból niespełnienia. To niezwykle kobieca, subtelna opowieść. Serdecznie polecam Państwu, wydaną w wersji dwujęzycznej „Pieśń Nocy” Magdaleny Kapuścińskiej, pozwólcie się zabrać w tę oniryczną poetycką podróż.

Monika Magda Krajewska

(Red. naczelna POEZJA NA KAŻDY DZIEŃ oraz TOMIKOVO)

Rykowsko. Rocznik poetycki 2020. Redakcja, korekta i projekt okładki: Magdalena Kapuścińska. Oprawa graficzna okładki: Paweł Olejnik. Wydawnictwo Autorskie Magdalena Kapuścińska, Wieluń 2020, s. 164 .

RYKOWISKO to liryczny głos samej matki natury nawołujący do miłości i zachowania instynktu. Rykowisko czytane na łonie przyrody nie tylko pozwoli nam łatwiej i bardziej otworzyć się na poezję, ale przede wszystkim otworzy oczy naszej wyobraźni i wyostrzy zmysły. Znajdziesz tutaj zatem wiersze traktujące o miłości, inspirowane naturą w każdym jej aspekcie.

Zbigniew Mentzel, Kołakowski. czytanie świata. Biografia. Redaktorzy prowadzący: Marta Anna Zabłocka, Jerzy Illg. Redakcja: Bogumiła Ziembla. Opieka redakcyjna: Anna Sulczyńska. Indeks: Artus Czesak. Korekta: Małgorzata Biernacka. Projekt okładki: Witold Siemaszkiewicz. Fotografia na I stronie okładki: Anna Beata Bohdziewicz. Fotografia na IV stronie okładki: Dorota Jovanka Ćirlić. Wydawnictwo Znak, Kraków 2020, s. 510.

Pierwsza pełna biografia Leszka Kołakowskiego

Ten wybitny filozof niechętnie mówił o sobie i życiu prywatnym, pozostając w cieniu swego dzieła. Pozbawiony w PRL-u prawa nauczania i obłożony zakazem druku, opuścił w 1968 roku Polskę, by wkrótce zostać profesorem prestiżowego Ali Souls College w Oksfordzie.

Jego Tezy o nadziei i beznadziejności stały się w latach 70. głównym źródłem intelektualnej inspiracji dla powstającej w Polsce opozycji demokratycznej, a Główne nurty marksizmu, wielki rozrachunek z totalitaryzmem, to jedna z najważniejszych książek XX wieku.

Znawca chrześcijaństwa i filozofii religii, szukający Absolutu, do końca życia pozostawał poza Kościołem. Pierwszy laureat amerykańskiej Nagrody im. Johna Klugego nazywanej „filozoficznym Noblem” (2003), kawaler Orderu Orła Białego (1997).

W bestsellerowych tomach Mini wykłady o maxi sprawach oraz O co nas pytają wielcy filozofowie Leszek Kołakowski przybliżył szerszej publiczności w Polsce dorobek najwybitniejszych myślicieli w historii.

Korzystając z bogatego archiwum udostępnionego niedawno przez rodzinę, Zbigniew Mentzel opowiada historię fascynującego człowieka, którego przenikliwości bał się Gomułka i partyjni aparatczycy.

Nieprzyjaciel banału. Imponujący wiedzą mistrz. Nauczyciel, jakiego dziś potrzebujemy.

_______________

Zbigniew Mentzel – pisarz, krytyk, felietonista. Przygotował do druku osiem tomów pism rozproszonych Leszka Kołakowskiego. Autor rozmowy rzeki z filozofem zatytułowanej Czas ciekawy, czas niespokojny oraz kilku zbiorów opowiadań i felietonów, a także powieści Wszystkie języki świata i Spadający nóż.