Jeszcze zmierzch żarzy. XVIII Międzynarodowy Festiwal Poezji Poeci Bez Granic im. Andrzeja Bartyńskiego w Polanicy Zdroju. Redakcja i wybór utworów: Kazimierz Burnat. Projekt okładki i zdjęcie: Ewa Moskała. Współpraca redakcyjna „Oksymoron”. Wydawca: Dolnośląski Oddział Związku Literatów Polskich, Wrocław 2021, s. 152.

Jak zostać pisarzem? Podręcznik dla przyszłych autorów pod redakcją Andrzeja Zawady. Urszula Glensk, Marcin Hamkało, Karol Maliszewski, Leszek Pułka, Paweł Urbaniak, Andrzej Zawada. Projekt okładki: Magdalena Antoniuk. Fotografie na okładce: Shutterstock. Redakcja: Anna Rojkowska. Korekta: Zofia Smyk. Wydawnictwo Bukowy Las Sp. z o.o., Ożarów Mazowiecki 2021, s. 304.

Wyróżniający się na polskim gruncie poradnik dla wszystkich adeptów sztuki pisania. Doskonały podręcznik opracowany przez specjalistów, którzy przedstawiają w nim podstawy wiedzy niezbędnej przy tworzeniu tekstów prozatorskich.

W książce mowa jest o strukturze utworu literackiego, gatunkach prozatorskich i literacko-publicystycznych oraz o specyfice tekstów reklamowych. Autorzy przybliżają zagadnienia rynku wydawniczego i medialnego. Piszą o pracy z redaktorem, o życiu literackim i o prawie autorskim. Głos otrzymują tu także praktycy: cytowani są współcześni polscy pisarze, którzy opowiadają o swoich zawodowych doświadczeniach, o wzniosłej inspiracji i codziennej pracy w warsztacie pisarskim.

Poradnik ten, napisany lekko, chwilami dowcipnie, zarazem bogaty w wiedzę praktyczną, został pomyślany jako pierwszy polski podręcznik dla wszelkich uczelni kształcących przyszłych ludzi pióra. Okazało się, że w ciągu kilku lat od pierwszego wydania służył nie tylko studentom, lecz wszystkim tym, którzy wiążą swą przyszłość z twórczym pisaniem. Stale rosnącemu gronu nowych autorów dedykujemy i polecamy jego kolejne wydanie, życząc sukcesów!

* * *

Gdyby pisania można było nauczyć, natychmiast powstałyby fabryki literatury. A tymczasem pisanie wciąż jest anachroniczną manufakturą. Sytuacja to denerwująca i irytująca, dlatego pomimo wszystko zainteresowany Czytelnik (i potencjalny Pisarz) domaga się wskazówek i nauk. Jedyne, co można zrobić w tej kwestii, to wypytywać tych, którzy sami piszą, uważnie przypatrywać się ich warsztatowi, śledzić mechanizmy wiązania osnowy i wątku. Wszystko to znajdzie Czytelnik (a może i przyszły Pisarz) w tej bardzo ciekawej i inspirującej książce.

Olga Tokarczuk

Franciszek Haber, W pajęczynie jutra. Projekt okładki: Cyprian Zadrożny. Nakład autorski bez miejsca wydania, 2021, s. 112.

Franciszek Haber, Sklejanie porcelany. Projekt okładki: Cyprian Zadrożny. Nakład autorski bez miejsca wydania, 2021, s. 108.

Franciszek Haber, W futerale egzystencji. Projekt okładki: Cyprian Zadrożny. Nakład autorski bez miejsca wydania, 2021, s. 104.

Martin Kuckenburg, Pierwsze słowo. Przełożył: Bartosz Nowacki. Konsultacja naukowa: Magdalena Derwojedowa, Franciszek Stępniowski, Andrzej Ćwiek, Karol Szymczak. Indeksy: Hanna Wachnowska. Projekt graficzny serii: Ryszard Świętochowski. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2021, s. 264.

Narodziny mowy i pisma należą do najbardziej interesujących zagadnień dziejów kultury. Czy neandertalczycy potrafili mówić? Jak mogły brzmieć pierwsze języki? Jak powstawały pierwsze systemy pisma? Martin Kuckenburg kompetentnie, a zarazem pasjonująco przedstawia powyższe zagadnienia, opierając się na wynikach aktualnych badań archeologicznych i historycznych. Pierwsza część książki opowiada o rozwoju mowy i dotyczy takich tematów, jak gen mowy (genetyczny warunek powstania języka) czy istnienie ludzkiego prajęzyka. Druga część dostarcza przeglądu systemów pisma stosowanych w najstarszych cywilizacjach: od starożytnej Mezopotamii, przez Egipt, Indie i Chiny, aż do pierwszego pisma alfabetycznego starożytnych Greków. Są w niej także omówione badania, które ożywiły dyskusję naukową ostatnich lat, dotyczące egipskich hieroglifów, pisma klinowego i nowej interpretacji germańskich runów.

________________ 

Martin Kuckenburg (ur. 1955) jest archeologiem, historykiem kultury, autorem książek popularnonaukowych, m.in. Lag Eden in Neandertal? Auf der Suche nach dem fruhen Menschen (1997), Die Kelten in Mitteleuropa (2004), Der Neandertaier. Auf den Spuren des ersten Europaers (2005).